Vervuld van warmte en dankbaarheid schrijf ik mijn woorden, vervuld van ontzag voor zoveel goede wensen. Meer dan ik ooit kan beantwoorden. Hoe goed is het om 72 jaar te worden.

En dan mijn kleindochters die op gepaste afstand in de tuin begeleid op de ukelele van Helena voor mij hun verjaardagslied zongen. De zelfgemaakte taart zo groot. En later kon de schommel niet hoog genoeg en klonken hun stemmen vrolijk in de rode zon van zes uur, die alles zacht maakt.  

Nog zo’n jaar om ook mijn 73ste verjaardag te mogen vieren. Ik denk aan het gedicht dat Dylan Thomas voor zijn stervende vader schreef.

Do not go gentle into that good night,

Old age should burn and rave at close of day;

Rage, rage against the dying of the light.

Ik zal mijn best doen voor mijn lief, mijn zoon, schoondochter en kleindochters om de donkerste tijden door te komen. Om aan het einde van die duisternis, als de zon weer voorzichtig te voorschijn komt elkaar weer voorzichtig te mogen omhelzen en elkaar op de wangen te kussen. Hoe bang we ook worden we zijn sterker dan we denken.

Het virus dat in een aantal mensen zit en op reis gaat als ze hoesten of niezen of bij ons komt als ze ons liefdevol aanraken wacht op de momenten dat we ons vergissen, dat we denken dat het wel kan. Na de eerste schrik denken we dat het allemaal wel meevalt omdat we zo ons best deden bij elkaar vandaan te blijven. Slechts weinigen beseffen dat het zo maar opnieuw kan beginnen. De scholen in Frankrijk gingen weer open, de kinderen speelden weer met elkaar konden de ziekmakende virussen met elkaar delen en later met hun ouders. Het had maar liefst zestig nieuwe infectiehaarden tot gevolg en die scholen moesten weer snel sluiten.

We strompelen van incident naar incident, nooit zeker van wat het nieuws van morgen ons weer brengt. De ziekte van Kawasaki bij jonge kinderen, een ziekte zo zeldzaam dat je in je studiejaren overwoog de pagina in het leerboek over te slaan. De verrassende bloedstollingen die organen vernietigt, iets zo nieuws dat je er in dat boek niets over vindt. De hele geneeskunde lijkt na vier maanden COVID-19 te moeten worden herschreven.

Sprankjes hoop: is er misschien een veelbelovende kandidaat voor een vaccin? Zijn er bestaande medicijnen die we kunnen slikken? Maar we doen maar wat, paniek is onze gids.

Bangmakerij viert hoogtij. Om onze twijfel te overwinnen proberen we de anderen van ons gelijk te overtuigen, verlaten hals over kop de zekerheden van de wetenschap die op deze verrassende nieuwe vragen niet zo snel een antwoord heeft. Al doende moeten we leren.

Bang voor waar we naar toe gaan, knijpen we de ogen dicht. Maar wees gerust. Alles gaat voorbij, hoewel we mensen onderweg zullen verliezen. Er komt een ochtend dat het voorbij is, niet zoals vroeger normaal leek, maar klaar voor wat een nieuwe ons brengt.

And you, my father, there on the sad height,

Curse, bless, me now with your fierce tears, I pray.

Do not go gentle in that good night.

Rage, rage against the dying of the light.

Dat doen we, samen, met zijn allen, we houden vol, grijpen elkaar vast, stellen elkaar gerust, maken elkaar niet bang, ontmaskeren de valse profeten, houden het licht van de ochtend voor ogen en verzetten ons tegen de duisternis. Dat wens ik jullie die me in duizendvoud feliciteerden.