We zijn negenenveertig jaar samen, soms gelukkig, soms boos op elkaar, soms zitten we in de put, maar we troosten elkaar ook. We boffen maar dat we het zo ver samen gered hebben, maar Herodotus schreef ‘Beschouw geen mens gelukkig tot zijn laatste uur is aangebroken.” En hoe knaagt de altijd aanwezige schaduw van de kanker aan ons?
Ja, hoe overleef je het grote kankerlijden? Hoe voorkom je dat je wordt meegezogen in die hysterische angst van de gezonde samenleving om ooit door zo’n vreselijke ziekte te worden getroffen? Hoe verweer je je tegen de verleidingen om zekerheden te zoeken door via het lichten van een tip van de sluier van de toekomst via een scan te ontdekken dat je zult sterven, alleen weet je nooit hoe? Hoe ga je om met de pijn en tranen van mallemolen van alle nieuwe behandelingen die met geweld en voor veel geld beschikbaar komen, maar binnen vijf jaar op de stortplaats van de hoop belanden? En niemand kijkt dan nog om en wil er iets van leren.
Na achttien jaren met die ziekte denk ik dat je de kanker zo min mogelijk kans moet geven je hersenen over te nemen en je moet het leven alle ruimte bieden. Alle goeds komt in drieën. Het leven van nu met het onbestendige weer en soms ineens wat zon en koolmeesjes die in de tuin spelen. Het leven van morgen waarmee je een verhouding hebt via je pogingen om de wereld beter achter te laten dan toen je die aantrof. En het leven van vroeger dat licht schrijnt als je aan wat was en niet meer terugkomt denkt. En dan die drie levens op verwarrende wijze met elkaar gemengd als je plotseling mist over je ogen voelt opkomen als je er helemaal niet op rekent. Melancholie noemen we dat.
Laat me hier eerlijk bekennen dat ik een melancholicus ben, iemand die een zacht zoetzuur sausje over alles wat er gebeurt gooit. Genezing van de melancholie bestaat niet en gelukkig maar, want met een beetje kwade wil kan je de verschijnselen onderbrengen bij een lichte maar goedaardige depressie en zou je met de haastige zorg van nu al snel achter een ontbijtbordje dat je half hebt leeggegeten zitten met een doos pillen vol boodschapperstofjes die ervoor moeten zorgen dat je stemming lekker afgevlakt wordt.
Laat me hier van de gelegenheid gebruik maken om uit te leggen hoe het goedaardige broertje van de depressie ontsnapte aan de aandacht van de zielenknijpers. Ooit heette elke vorm van bedroefdheid melancholie en de term depressie werd nog niet gebruikt. Melancholie was volgens de chirurgijns en piskijkers die over de menselijke gezondheid waakten een stoornis van beoordelingsvermogen en intelligentie, een gedeeltelijke krankzinnigheid want melancholieke mensen leden aan een onjuiste visie op de werkelijkheid en koesterden een vals geloof.
Melancholie werd volgens de grondleggers van de psychiatrie gekenmerkt door verslagenheid, zwijgzaamheid, piekeren, de verwachting van vreselijke gebeurtenissen en wanhoop.
Wij melancholici waren in die tijd dus klaar om behandeld te worden met middelen die nog niet bestonden. De melancholicus wordt in het begin van de twintigste eeuw door de grootmeesters in de psychiatrie beschreven als iemand die gevoelloos is, een verdoolde met ondraaglijke wanhoop. Het woord depressie komt in die tijd langzaam maar zeker op, en in de geschiedenis van de psychiatrie zou de depressie zich uiteindelijk vanuit die melancholie ontwikkelen. Tenslotte bleef alleen de depressie over en werd de melancholie een diagnose op zoek naar een inhoud. De lichte versie van een bedrukte stemming, weltschmerz die te onbeduidend was om ons af te nemen. Troost voor de mensen die de dood in verte zagen.
Gisteren 49 jaar geleden leerde ik mijn lief kennen toen ze achttien was en ik was op die avond overmoedig en tweeëntwintig. In die tijd had ik nog nooit over melancholie gehoord omdat de liefde in al zijn vormen, de grote koorts, de bewijsdrang, de angst te verliezen en de jaloezie de boventoon voerden en later de uitdagingen van het leven met een kind dat opgegeven was, maar op wonderbaarlijke wijze genas. En het leven ging snel. Later vreesde ik de foto’s onder ogen te krijgen van die twee jonge mensen met onverschrokken blikken en gretig op weg naar een toekomst, die er eerder was dan ze wensten.
Dus als ik nu in de luwte van de kanker nadenk over onze levens over de pijn en de vreugde van ons samenzijn, dan voel ik de troost en de mildheid van melancholie, de saus die alles verzacht en vrede schenkt.
Het leven leven en zonder teveel spijt of wrok kunnen terug kijken op avontuur, op passie en liefde, op betekenis en er toe doen voor je naasten. Dan heb je het goed gedaan.
Een wijze, waardevolle column. Geldt ook relaties van mensen zonder kanker. Dank Ivan.
Ik heb (denk ik) geen kanker lieve Ivan, maar koester in melancholie het winterslapende 29septemberkind. Dank je voor de woorden die steeds het gevoel geven te willen zijn wie ik ben. Het soms depressieve melancholische 29septemberkind.
Beste Ivan,
Ik heb het in het verleden jou eens uitgelegd.
Het leven is één les en de aarde ons lokaal. Aan de hand hoe wij ons leven leiden bepaalt of wij ons examen goed hebben afgelegd. Het ‘rapport’ bepaalt welk volgende klaslokaal we later mogen betreden (lees: als geest/ziel in welke hogere sfeer/wereld) we verder mogen leren. Na vele levens in andere sferen/werelden, zullen we eens ons ‘rapport’ mogen ontvangen, om als hogere geest eindelijk eens de Vader te mogen ontmoeten.
Maar onze uiteindelijke les op deze aarde moet zijn om eens te beseffen en te ontdekken ‘Wie en Wat we zijn een Waarom we hier zijn’…?
Wij zijn nl een geest /ziel en hebben een goddelijke gids in ons. Het is onze taak deze gids te ontdekken en met ‘HEM’ de reis te vervolgen. Zoals ik al eens vertelde gaat dit alleen via ‘meditatie en gebed’ .
Zodra we dit bereikt hebben, zal ons leven vervuld raken met het goddelijk bewustzijn en rijkelijk gevuld worden. Een leven zonder ego-drijfkrachten en nodeloze emoties, ziektes en verdriet …een leven geleid met en door onze Vader!
Tot dan is alles meestal, wat ons overkomt, een geval van de Wet van Karma. De meeste ernstige gevallen die ons overkomen is meestal door onze manier van leven ontstaan. Zeker als we beseffen dat we toen we nog jong waren, we nog gezond en vol levensvreugde waren. Velen zijn anders op deze wereld gekomen. Misschien in een wrede onveilige situatie, of ongezond of…! Alles is een harde Les. Hoe we ermee omgaan is onze leerfase!
De vraag is ben je klaar om die Weg te zoeken en te volgen. Een simpele Weg, die toch vanwege zijn eenvoud zo moeilijk is!
Ik heb die Weg gevonden… Mijn leven is in deze moeilijke leslokaal /aarde, omdat ik mij door Hem laat leiden, eindelijk een vreugdevol leven geworden… Een les die ik eindelijk leuk vind en met plezier examen voor afleg… (En laat ik je zeggen dat het een harde lange Weg en zoektocht voor mij is geweest!)
Ik ben nu 69 jr oud,maar heb nu (sinds 2012)een vreugdevol leven in overvloed en ben weer gezond, alleen door het feit dat ik weet Wie, Wat ik ben en Waarom ik hier ben…en mij door en met mijn Gids laat leiden.
Ook jij hebt die mogelijkheid, iedereen … Het is zelfs je taak dat te onderzoeken… Te leren… En op jouw manier zal je jouw kennis vinden en krijgen…en op jouw niveau een rijk leven kunnen leiden. Vele onprettige dingen zullen nadien, indien je dit bereikt, zelfs opgelost kunnen worden… eindelijk…!
Maar alles hangt van jou af… ben je bereid… ben je zover…?
Ik wens jou veel succes op jouw zoektocht, want we kunnen niets anders doen dan ons best!
Salam manis,
Henri
Mooi verhaal, Henri.
Ik zou het graag geloven en mediteren doe ik al.
Ik heb dan geen kanker, maar 26 jaar crohn, later ook: reuma, astma, Pyoderma gangrenosum en misschien chronische blaasontsteking.
Heb ik dit zelf gedaan? Ik was pas 26 toen het begon. En zelfs 3 jaar eerder met zwangerschapsvergiftiging en een prematuur kindje, met wat gevolgen.
Ik ben nu 52 en mijn vechtlust is weg. Ik heb ook veel last van melancholie. Soms vrees ik zelfs een depressie. Al heb ik daar altijd een hard oordeel over gehad. Dus, moeten toegeven dat ook ik, daarvoor niet immuun ben?
Ik zal je raad opvolgen.
Veel te verliezen is er zeker niet. Al was het advies niet voor mij bestemd. Vind je niet erg, hoop ik?
Maar wel fijn dat jij als ervaringsdeskundige van die nare langdurige weg, hebt kunnen genezen en de vreugde hebt gevonden. Dat geeft een mens hoop. En dat is al heel wat waard.
Dank je.
Melancholie, “zwartegal” zou die stemming veroorzaken, ons taalgebruik kent nog steeds de term zwartgalligheid voor die deprimerende en haast giftige stemming.. Ik kan me meer vinden in die zachte, zoet-zure saus die u beschrijft, misschien soms met een klein bittertje er in, maar ver weg van wat zwartgalligheid veronderstelt. Er is toch een lichte,warme gloed in melancholie wat mij betreft. Blijf vooral ver weg van alle zwartgalligheid die het woord kanker teweeg kan brengen! Geniet met elkaar van wat in liefde verbonden is.
Saudade, saudade
mooi, dankje Ivan.
Wat heb je dit mooi verwoord Ivan. Dank je wel. Ik kan hier alleen aan toevoegen: nog vele mooie jaren samen toegewenst!
Elke week week geniet ik van je bespiegelingen. Veel herkenning. Veel aanknopingspunten voor verdere persoonlijke reflectie !
Dankjewel……liefs x
Herodotus uiteraard