Ik weet niet meer of we De kleine Zeemeermin of Assepoester vaker zagen. Samen op de bank, dicht tegen elkaar aan keken we naar de Disney dvd’s. Helena, mijn oudste kleindochter, en ik. Sprookjes die vertellen waarom vaders hun dochters liefst klein houden, bang zijn voor vreemde mannen die haar begeren, maar ook waarom dochters toch afstand moeten nemen van de man die het belangrijkste in hun leven was om een eigen weg te kunnen gaan. Verhalen over hoe in je leven het mooiste uit je boven kan komen en dat ook jij dan het gouden muiltje past. Helena kon er niet genoeg van krijgen en ik evenmin omdat ik me liet meevoeren in de vertelling die in haar hersentjes binnenkwam en reacties opriep, traantjes, angst en opluchting. En ik was haar opa en kon de voorstelling live meemaken.

Wij werden nog dikkere vrienden toen haar ouders relatieproblemen kregen en uiteindelijk uit elkaar gingen. Ik heb daar nooit over willen schrijven, ook al spookte het voortdurend door mijn hoofd. Ik kan nu echter wel vertellen dat Helena toen ze hoorde dat haar ouders gingen scheiden, zei: “Daar moeten we eerst samen over praten.” En ze eiste een lunchafspraak. Het tekent haar karakter. De kleine verzoener, die zelf probeert nooit iemand te kwetsen, maar toch altijd wel zegt wat ze vindt. Ze had al jong een PhD in op vriendelijke wijze voor jezelf opkomen.

Op het diepst van de crisis, op haar zesde verjaardag, wist ze niet goed wat voor cadeau ze wilde, want haar grootste wens viel niet te vervullen. “Met mijn hoofd in de verjaardagstaart,” zei ze. Een vlucht in de slagroom. We vonden haar allemaal erg grappig, maar ik heb toen stiekem die taart toch gekocht. Met een vinger over haar gezicht namen we likjes van de room. Ze lachte.

Marion en ik wisten dat we moesten helpen, maar we konden niet veel anders doen dan ze van school halen, naar zwemles brengen, naar hockeytraining vergezellen, heel veel gekke plannen uitvoeren, altijd spelen en praten als het moest. Al snel zorgde Marion meer voor Katelijne die vier jaar jonger was en ik voor Helena. Dat was praktischer.

Elke vrijdag een uur rijden om op tijd bij school te staan, samen lunchen, dan naar de training, dan twee uur iets leuks doen en dan was er nog zwemles. We brachten daardoor veel tijd samen door en schuwden geen enkel gespreksonderwerp. Van Kerstfeest tot Pasen, van Vaderlandse Geschiedenis tot Anne Frank. En tussendoor zongen we onzinliedjes, om de beurt een zin verzinnend. Ze had op een of andere manier gehoord dat ik kanker had en vroeg me ernaar. Ik gaf zo goed mogelijk antwoord. Na een tijdje besefte ik – zonder dat het nu zo erg te duiden was – dat zij me een beetje bij de kanker hielp door altijd door te vragen en details te willen weten – en ik haar door mijn aanwezigheid en bereidheid overal op in te gaan, hielp bij het wennen aan de scheiding.

Vorige week was ik bij mijn kapper. Hamid veegde na afloop de vloer van zijn winkeltje en zei “Wat een mooi wit haar heb je toch Ivan”. Ik keek naar de grond en zei “Goh, ik zal er een foto van maken.” Hamid schudde wat hij al op het blik had liggen terug. De foto plaatste ik op Instagram. Grapje. Helena reageerde daar later op met twee vraagtekens. Toen ik niet antwoordde schreef ze me via whatsapp: “Kun je foto sturen?” Het was al laat. Om elf uur hoort iemand van haar leeftijd eigenlijk niet meer met haar telefoon bezig te zijn.

Ik begreep haar niet. “Wat voor foto?”

Daarna belde ze me onmiddellijk. “Ben je nu kaal?”

“Nee.”

“Laat je gezicht eens zien.”

“O lieverd, dacht je dat ik aan de chemo ben? Het gaat best goed met me. Ik heb vanmiddag nog zeven kilometer gelopen. Dat kan je niet als je heel erg veel kanker in je lichaam hebt.”

Lieve heer of wie of wat er ook over gaat, mag ik nog even? Ik heb van alles aan mijn bucketlist toegevoegd. Ja, het is mooi dat me gegund is vandaag op Helena’s twaalfde verjaardag aanwezig te zijn, maar ik zou zo graag de film nog even willen volgen, want hij is nog niet afgelopen. Ik zou willen zien wat mijn kleindochters worden in de samenleving. Actrice, juriste, milieuactiviste, romanschrijver, moeder, taartenbakker, bedenker van tekenfilms?