Zij studeerde psychologie en ik geneeskunde. Samen gingen we de wereld ontdekken. Zij zou die zomer 20 worden en ik was net 24. We kochten voor 300 gulden een tweedehands Renault 4 Camionette en reden richting Azië. We bezaten niet veel geld, maar we hadden ook weinig kosten. We sliepen achter in de auto en hadden een flinke doos militaire noodrantsoenen van Marion’s vader gekregen. Droge kaakjes en blikken witte bonen met tomatensaus.

Ons plan was vaag. Het enige dat we zeker wisten was dat we samen wilden reizen en schrijven. We reden Zuidwaarts en bezochten vrienden in Italië. Ons volgende doel was de Akropolis in Athene te zien en daarna zouden we naar Istanboel rijden om daar over te steken naar Turkije en te kijken hoever we zouden komen. Syrië, Afghanistan, India. We hadden geen idee van afstanden of pleisterplaatsen.

Na Venetië sloegen we ergens rechtsaf en volgende de kustweg van wat toen Joegoslavië was. Die weg begon op een gegeven moment te stijgen en bleek uiteindelijk niet meer dan een onverhard pad dat langs de rotsen voerde. Af en toe liepen er geiten of ezels, regelmatig was er een tegenligger en dan moesten we erg voorzichtig rijden, want er was geen afscheiding en rechts beneden onderaan de rotsen zagen we wrakken van vrachtauto’s en personenwagens liggen die ons deden beseffen wat er kon gebeuren.

Aan het einde van die weg lag een prachtig plaatsje. Dubrovnik heette het. We hadden er nog nooit van gehoord, net zo min als van alle andere steden die we onderweg naar Athene passeerden. We zeiden tegen elkaar dat we nog nooit zoiets moois hadden gezien, behalve dan misschien op een van de afbeeldingen in ‘Kuifje en de schat van de Ottokar’ van Herge. We bleven er een paar dagen en een van de vrouwen met wie we glimlachen uitwisselden wees naar Marion’s buik. Dat bevestigde wat Marion al dacht, maar dat na een negatieve kikkerproef en een uitgebreid onderzoek naar het snelle vermageren en de misselijkheid van Marion door een internist in Amersfoort ten stelligste werd ontkend.

De afgelopen week toen Marion 64 werd besloten we een ticket te kopen om naar Dubrovnik te vliegen omdat Kaja die toen in Marion’s buik zat en onze kleinkinderen toch niet op haar verjaardag konden komen omdat ze zelf door de Verenigde Staten trokken.

Het was geen leuk klein plaatsje meer, maar een bezienswaardigheid waar ’s morgens tienduizenden passagiers van cruiseschepen en uit autobussen werden losgelaten om er rond te lopen, foto’s van zichzelf te maken, een ijsje te eten, een voetbalshirtje van het Kroatische nationale voetbalelftal aan te schaffen en dan weer terug te keren naar de boot. Jonge mensen die dapper waren en er een nachtje wilden verblijven trokken met een hand de ratelende RB&B koffertjes door te straten en met de andere hielden ze hun iPhone vast om op het juiste adres te komen, waar de bewoners al klaar stonden om te vertrekken naar een andere woning in een saaie buitenwijk. Zo eindigt onze menselijke nieuwsgierigheid naar de rest van de wereld, dacht ik en herinnerde me de woorden van de Franse structureel antropoloog Claude Levi-Strauss die in Het Trieste der Tropen schreef: “Als je van onontdekte en onaangetaste culturen houdt ga er dan niet naar op zoek”.

Er was meer dan genoeg mogelijkheid om er te wandelen zonder dat je in het centrum van Dubrovnik hoefde te komen en als we ’s avonds op de veranda van het hotel zaten om te eten waren we getuige van indrukwekkende zonsondergangen. Een zangeres die zich liet begeleiden door een gitarist zong een van de mooiste liedjes van Billy Joel, Just the Way you are uit 1977. Verander alsjeblieft niet, blijf zoals je bent, voor mij hoef je geen ander te worden. Ik zong dat graag mee als ik het op de autoradio hoorde en dacht daarbij aan Marion. Waar dacht Billy Joels aan die inmiddels aan zijn vierde vrouw toe is, die hij trouwde toen ze 18 was en de dochter uit zijn eerste huwelijk bijna twee keer zo oud was bij die gelegenheid bruidsmeisje was? Ik weet het niet. Het is denk ik iets heel anders.

Alles verandert, alles, ook in de liefde. “Don’t go changing to try to please me, you never let me down before. Don’t imagine you’re too familiar And I don’t see you anymore”. Nee Billy. Het lied gaat als volgt: ontwikkel je alsjeblieft zoals alleen jij je kan veranderen en verlies me niet uit het oog, want als jij me niet meer ziet zoals ik was achter het stuur van die bestelauto op dat enge pad op weg naar een toekomst die we niet kenden, besta ik niet meer. Wat we niet mogen veranderen is onze bereidheid om samen er het allerbeste van onze reis te maken, want dat is de basis van ons verbond. En weet mijn lief dat ik van elk litteken op je lichaam houd, inclusief die welk jij me bezorgde. Zo hebben we de route leren kennen en dat zijn de markeringen die als we dreigen te verdwalen gelukkig nog hebben.

In Istanboel besloten we de 200 gulden die we op dat moment nog bezaten te gebruiken voor het kopen van benzine om weer naar huis te rijden. Toen we bij Arnhem de grens overreden hadden we nog 10 gulden. Gek, gedurende ons hele leven zijn we nooit tekort gekomen.