Soms – in de nacht – als de pijn in mijn heup, die overdag te negeren valt, zich aan me opdringt als een kind dat te weinig aandacht krijgt, waaieren mijn gedachten alle kanten op behalve waar ikzelf graag naartoe wil. Ze zoeken de kelders op waar ik mijn geheime hersenspinsels heb opgesloten achter deuren met heel veel sloten. Ze gaan over het einde, wanneer dat wat gaat komen en hoe dat zal zijn. Daar vermengen zich mijn dromen met de bezorgdheid over de bloeduitslagen en scans, over hoe ik mijn huis moet beschermen om nog een inbraak te voorkomen en over mijn schoonmoeder die op het punt staat de greep op de werkelijkheid te verliezen en telkens een kopje koffie maakt terwijl het oude nog onaangeraakt op haar aanrecht staat. Marion zegt bezorgd dat ze 22 kopjes om af te wassen heeft gevonden nadat ze een avond eerder al alles had schoongemaakt.
Uitgeput word ik wakker, probeer optimistisch de dag te beginnen, en als ik drie uur later over de Prinsengracht loop komen flarden van wat ik gedroomd heb boven en ik kan me niet herinneren wat ik zeg en tegen wie, en wat het belangrijke vraagstuk was dat ik in de nacht moest op zien te helderen. En was iets van wat ik me niet herinner uit mijn dromen misschien toch onderdeel van de werkelijkheid?
Marion zegt dat ik vaker dan vroeger dingen vergeet.
Is dit het begin van dementie? Dat periodes waarin de hersenen zelfstandig hun gang gaan, waar je via onrustige dromen iets van merkt, steeds vaker je leven gaan overnemen? Dat ze de hersenbanen en –verbindingen gaan controleren en dat de trein van wat ik in het nu aan gedachten produceer over de diepte en alle nuance heen dendert? Zodat alleen de clichés overblijven? Dat de Ivan die ik ben langzaam maar zeker verdwijnt en er een zenuwstelsel overblijft dat ten slachtoffer is gevallen aan de bijwerkingen van een medicijn dat ervoor moet zorgen dat ik niet te vroeg dood ga aan een kwaadaardig stel cellen in mijn prostaat?
Paniek overvalt me, maar ik kan het niet laten merken. Marion zal zich dan bezorgd over me gaan maken. Stress zorgt dat de hersenen minder goed functioneren. Dan herinner ik het me zeker niet. Maar wat wil ik me ook al weer herinneren? Iets uit een droom, die ik vergeten ben. Kalm worden. Hoe vind ik de weg terug naar de wereld die ik ken? Noem drie cholesterol verlagende middelen. Ik braak een zinloos gedicht uit: simvastatine, atorvastatine, rosuvastatine. Drie pijnstillers: ibuprofen, diclofenac, naproxen. Het neemt mijn ongerustheid niet weg. Ik maak me zorgen over het verdwijnen van wat echt belangrijk is.
Later eten we bij Toscanini. “Aan dat tafeltje zaten we met Anthony en zijn vrouw,” zeg ik tegen Marion. Ik kan haar ook vertellen waarover we spraken, maar dat doe ik niet, wel dat als ik in mijn dagboek schrijf, ik vaak niet meer weet wat er de vorige dag is gebeurd, omdat het altijd het zelfde is en ik opleef door de variaties op ingesleten patronen. Ik wijs naar het tafeltje waar we de vorige keer zaten en dat we toen net naar de bioscoop waren geweest om Youth te zien. En naar de grotere tafel achteraan, waar we zaten toen mijn oom overleed en we uit de sjoel kwamen. Alle tafeltjes vertellen een verhaal.
“Opletten wanneer het twaalf uur is, want dan zet ik een filmpje op Facebook omdat Kaja 43 wordt,” zegt ze. Ik hou zorgvuldig mijn telefoon in de gaten.
“Nu,” zeg ik.
Als ik het filmpje zie van foto’s die ik meestal zelf gemaakt heb van Marion als meisje van twintig in een ziekenhuisbed – ze kijkt ongerust naar een wiegje naast haar bed -, en zij tweeën de gezichten vlak bijeen, op straat zittend bij een gracht – het is winter, ze heeft de oude korte bontjas van mijn oma aan en hij een Perumutsje op zijn hoofd, in Indonesië – hij had toen nog een brilletje waarvan een van de glazen was afgeplakt -, in Barcelona – hij was verliefd en wilde zo snel mogelijk terug, maar had nu eenmaal met ons afgesproken een weekend weg te gaan – en alles, en alles, en alles, dan moet ik huilen. Om wat zo mooi is en verdwijnt.
Dank je. Mooi en triest en herkenbaar.
WeeMOED
Sterkte
Maar het allerbelangrijkste: jíj bent er nog!
Voel zoveel met je mee Ivan… ben dan net op de 21e van mijn dochter geweest in Milaan, de bloei van haar bestaan en in de aftakeling van mij als jonge 60-er; nachtelijke spoken komen ook bij mij op, na dat ik herstellende ben van de zoveelste longontsteking (copd-er). Soms voel ik dat mijn ledematen verkrampen op reguliere basis en als ik daar naar vraag bij mijn huisarts, dan krijg ik te horen dat zijn zoontje ook weleens kramp krijgt, maar je weet dat dit toch anders is… vergeet ik meer? ja… trilt mijn linkerhand nou meer dan vroeger? ja…. hoe lang mag ik, samen met jou nog genieten van alle schoonheid om ons heen, hoe lang mag ik mijn meid verder zien vrouw worden, zal ik nog een kleinkind zien geboren worden en in mijn armen mogen dragen… hoe lang mag ik mijn ogen nog gestreeld laten worden door alles om mij heen?… kijk uit naar mijn moeder die overkomt in maart, kijk uit naar mijn dochter die ik weer zal zien in april en drink iedere dag een gulzige slok van het leven. Ga je goed Ivan
Dank en sterkte.
Dank voor dit mooie verhaal.
Moet er ook van en om huilen, dank voor je mooie verhalen die zo herkenbaar zijn en zoveel los maken. Heb diepe bewondering voor je/jullie…….
Hoi Ivan.
Ik wil je graag laten weten hoe zeer ik je verhalen waardeer. Ontroerd ben ik soms, of ik herken iets of ik leer iets.
Dankje voor je openheid.
Vriendelijke groet,
Karin Scheers
Edam.
Zo mooi en ontroerend ik lees je column en het raakt me.
En straks lees ik je column nog een keer.
Dank je wel Ivan.
het grijpt me steeds weer aan, bedankt!
(misschien voor de afleiding, google cd 24 nr 1)
Dank weer voor het met ons delen van deze overpeinzingen.. Ik zou je willen zeggen, probeer te vergeten dat je dingen vergeet.
De verwoording van wat er in jou omgaat, de prachtige zinsbouw, zijn het bewijs dat je niet zo veel vergeet.
Wat als je kind verdwijnt in de dood, wat als je man, verdwijnt in een ander, wat als je lieve schoondochter, de liefde van je zoon, door een noodlottig ongeval, haar arm verliest, wat moet je dan nog geloven, waarin moet je nog geloven, is dit het leven, waarin we moeten groeien, om te zijn waar we nu zijn, of is het te zwaar, dat het fijn is dat je het niet meer kan herinneren wat er morgen gebeurd.